عمارت به عمارت در سنندج/ گشتی در زیباترین کاخ های سران قاجار
مسافر را از یک سرا به سرای دیگر آدرس میدهند، ولی صاحبان اصلی این خانهها خود در دیار دیگر خفتهاند. با این وجود از آن همه شکوه ساکنان پیشین آنها، تنها نامی بر خانه باقی مانده است و رسمشان در تاریخ به یادگار.
به گزارش خبرنگار آفتاب دل، در شهر سنندج، مسافر را از یک سرا به سرای دیگر آدرس میدهند، ولی صاحبان اصلی این خانهها خود در دیار دیگر خفتهاند. با این وجود از آن همه شکوه ساکنان پیشین آنها، تنها نامی بر خانه باقی مانده است و رسمشان در تاریخ به یادگار.
عمارت خسروآباد یکی از آنهاست که در بلوار خسروآباد (شبلی) قرار دارد. این عمارت در نوع خود بینظیر و مرکز حکومت خسروخان اردلان بوده است. چهار باغ و عمارت خسروآباد که به سبک چهارباغ اصفهان ساخته شده، یکی از زیباترین چهارباغهای ایران است و در دوره قاجار، مقر حکومت والیان کردستان منسوب به خاندان اردلان بوده است. البته برخی از پژوهشگران، ساخت این عمارت را به دوره حکومت زندیه مربوط میدانند و توسعه و تکمیل آن را به امان الله خان نسبت میدهند.
به هر روی، عمارت خسرو آباد در دوره قاجار بیشتر به عنوان محل برگزاری مراسم تشریفاتی و استقبال از شاهان و امیران مورد استفاده قرار میگرفت، چنانکه عروسی دختر فتحعلی شاه با خسرو خان، پسر امان اله خان، در این باغ برگزار شد و نیز ناصرالدین شاه در زمان سفر به کردستان، در عمارت خسرو آباد اقامت داشت.
از دیگر عمارتهای معروف سنندج، عمارت وکیل است. جالب آن که خاندان وکیل در طول تاریخ این خطه، بیشتر شغل وکالت را عهدهدار بودهاند. این مجموعه بزرگ در خیابان کشاورز واقع شده است و بخش اصلی آن در دوران زندیه ساخته شده و بخشهای دیگر متعلق به دوره قاجار است.
اصل بنای این عمارت به دوره زندیه مربوط است که توسط «حاج محمد رشید بیگ وکیل » - از امرای مفرخان زند- احداث شده و در دورههای بعدی به تدریج تکمیل شده است. اولین تعمیر کلی در سال 1310 هجری قمری و توسط امان الله خان وکیل الملک صورت گرفته. تا اینکه امان ا... خان وکیل الملک آنرا به مجموعه ای شامل چندین ساختمان، حیاط و باغ کنونی تبدیل نمود. ساختمان قدیمی به علل مختلف قبل از انقلاب تخریب شد، اما با سعی و تلاش مالک آن به سبک قدیم بازسازی شده است.
عمارت «مشیر دیوان» نیز با هفت حیاط مرتبط با هم، یادگار دوره قاجار است. این عمارت در محله قدیمی سرتپوله سنندج، در خیابان شهدا قرار دارد از بناهای مشهور دوره قاجاری است و مجموعه ای از فضاهای متعدد است. این ساختمان با شیوه و اسلوب معماری ایران به ویژه محوطه? یک ایوانی، در دوره قاجاریه توسط " میرزا یوسف مشیر دیوان" دیوان مشاور و جانشین حاکم منطقه به نام" میرزا رضای وزیر کردستانی" ساخته شد.
این عمارت که سالیانی چند محل استانداری کردستان بود، هفت حیاط دارد که هر یک از آنها دارای آب نمایی جداگانه با طرح متفاوت و در عین حال مرتبط با دیگرآب نماها است و شامل بخشهای خصوصی، عمومی، تشریفاتی، خدماتی و بهداشتی است در بخش اصلی ساختمان، ایوان ستون دار، تالار، حیاط و آب نما قرار گرفته و درب و پنجرههای آن از تلفیق گرده چینی چوب و شیشه رنگی اتاقها را زینت داده است.
سردر ورودی بنا با محوطه نیم هشتی و تزیینات آجری، سقف شیروانی، تالار تشریفات و ایوان ستون دار جلوی آن با طرح کلاه فرنگی، گچ بری و مقرنس (آنچه به شکل نردبان و پله پله ساخته شده؛ بنای بلند مدور و ایوان آراسته و مزین با صورتها و نقوش که بر آن با نردبان پایه روند؛ قسمی زینت که در اتاق و ایوانها به شکلهای گوناگون گچبری کنند؛ کنگره دار)های گچی و اُرُسی هایی با طرحهای اسلیمی، از جمله خصوصیات بارز این بنا است.
حجاری روی سنگ ازاره (آن قسمت ا ز دیوار اتاق و یا ایوان که از کف طاقچه تا روی زمین بود) و ستون هایی با تزیینات گچ بری طنابی و مقرنس کاری از جمله تزیینات بسیار شاخص عمارت است. محوطه عمارت و طراحی و ساخت تمام بخشهای آن در یک زمان، با رعایت تمامی اصول معماری ایرانی، ویژگی منحصربهفردی به عمارت مشیر دیوان بخشیده است و دروازه ورودی عمارت بطور خاصی جذاب می باشد.
ابتکار در صنعت گره چینی چوب وارسی سازی به نحوچشمگیر در فضاهای بازشو و دعوت کننده و حدفاصل فضاهای بسته و نیمه باز و باز توسط استادکاران سنندجی انجام یافته و در مجموع تفکیک سازی براساس شئونات اسلامی است.
بناهای تاریخی کردستان ظرفیتی مناسب برای جذب گردشگر
معاون صنایع دستی سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری کردستان گفت: با استفاده از ظرفیت های میراث فرهنگی، بناهای تاریخی ما می تواند زمینه های توسعه صنایع دستی را ایجاد کند.
حامدی با اعلام این مطلب افزود: این بناها می توانند ظرفیت های خوبی برای فروش محصولات صنایع دستی،ایجاد کارگاه های زنده صنایع دستی، آشنا ساختن گردشگران با پروسه تولید و به نوعی ترغیب بازدید کنندگان به خرید صنایع دستی باشد که ببینند این صنایع با چه مشقت، دقت و ارزش هایی تولید می شود.
وی گفت: میراث فرهنگی استان کردستان دارای خانه های متعددی است و برنامه ریزی کردیم که اکثر این خانه ها را به صورت خانه های تخصصی صنایع دستی درآوریم.
انتهای پیام/